Kẻ ngoại đạo

Kẻ ngoại đạo

CN 20A (Mt 15:21-28)

Bạn có một người thân. Một hôm bạn nhận được tin khẩn cấp người ấy bị sốt cao và nôn ói liên tục. Thế là bạn vội vàng bỏ hết công việc, tức tốc chở người ấy đến bác sĩ. Giữa lúc bạn lo lắng chồng chất, bác sĩ trả lời: “Bệnh này khá nặng nhưng xin lỗi tôi không chữa vì người này khác họ với tôi.”
Nếu bạn cảm thấy sốc trong trường hợp tưởng tượng trên thì mình mời bạn nghe một câu chuyện có thật còn sốc hơn nhiều.


Các tín hữu Kitô đều biết câu chuyện gây ra nhiều khó hiểu và phản cảm sau đây: Một phụ nữ nọ có đứa con “bị quỷ ám”. “Bị quỷ ám” là một hiện tượng, một thứ ‘bệnh’ đáng ghê sợ cho bệnh nhân, gia đình bệnh nhân và xã hội. “Bị quỷ ám” không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể lý mà con tác hại đến thể diện, uy tín, thanh danh, nghề nghiệp, cảm xúc, tâm lý và cả niềm tin của những ai có liên quan. Quá nhiều đau đớn khổ sở, người phụ nữ tìm gặp Thầy Giêsu để xin cứu chữa cho con gái. Chạy theo van lơn hết hơi hết sức, một lúc sau nhận được câu trả lời của Thầy: “Không nên lấy bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó con.” (Mt 15:26) Quá sốc! Thầy nổi tiếng luôn yêu thương, luôn dạy mọi người yêu thương, luôn ra tay cứu chữa bất cứ ai đau khổ, vậy mà bây giờ bỗng dưng có thái độ kì thị hẹp hòi, xúc phạm đến lòng tự trọng của bà chỉ vì bà không cùng dân tộc và tôn giáo. Bạn nghĩ sao về những điều này? Thú thật là mình đã cảm thấy rất khó chịu trong nhiều năm khi nghe đọc đoạn Kinh Thánh này.


+++


Bạn thân mến, hẳn là có nhiều cách giải thích khác nhau về câu chuyện này. Mình cũng xin được góp thêm một chút suy tư với hy vọng sẽ làm sáng tỏ hơn vấn đề. Suy tư của mình hôm nay đi theo một tiến trình ‘ngược chiều’, nghĩa là sẽ bắt đầu bằng kết quả để đi đến nguyên nhân. Xin bạn vui lòng kiên nhẫn.


Kết quả của cuộc gặp gỡ giữa người phụ nữ ngoại đạo và Thầy Giêsu thật rõ ràng: Thầy không những chữa lành con gái của bà mà còn tôn vinh bà như gương mẫu niềm tin cho các môn đệ thân tín nhất, những người sẽ được trao sứ mạng lãnh đạo niềm tin cho các anh chị em tín hữu sau này. Kết quả này còn tốt hơn sự mong đợi của người phụ nữ. Thầy không những chữa con gái bà mà Thầy còn chữa chính bà, những ai hiện diện lúc ấy và tất cả chúng ta là những người đang học hỏi về Thầy hôm nay.


Bây giờ, nắm chắc kết quả này, ta cùng khám phá lý do tại sao Thầy Giêsu lại có ‘thái độ’ kỳ lạ trên. Mình thấy Thầy rất tâm lý. Thầy đang dùng một phương pháp sư phạm tinh tế ở đây. Như ta đã biết, vào thời ấy, những ai không cùng truyền thống và tôn giáo Do Thái đều bị coi là ngoại đạo và cần phải được cải đạo theo Do Thái giáo, nếu không thì không nên giao du tiếp xúc kẻo có những ảnh hưởng tiêu cực. Hẳn ta không xa lạ với câu chuyện Thầy Giêsu xin nước uống một phụ nữ Samaria bên bờ giếng Gia-cóp. Các môn đệ “kinh ngạc” khi thấy Thầy nói chuyện với chị. (Gioan 14:27) Đó mới chỉ là “ngoại đạo” thôi chứ cộng thêm “bị quỷ ám” hay mắc bệnh tật gì nữa thì còn thê thảm hơn. Thông thường, người ta cho rằng Thiên Chúa không ưa thích, không đoái thương, thậm chí không cứu độ những kẻ như vậy. Đây là lối nghĩ có tính loại trừ đã ăn sâu vào trong truyền thống đương thời. Chính trong bối cảnh này, Thầy Giêsu (cố ý?) thể hiện không những một lần mà đến hai lần thái độ mang tính loại trừ. Ta sẽ thấy lí do tại sao. Khi các môn đệ yêu cầu Thầy đuổi người đàn bà đang kêu gào làm nhức tai họ đi, Thầy (bâng quơ?) trả lời: “Thầy chỉ được sai đến với các con chiên lạc nhà Israel mà thôi.” (Mt 15: 24) [lần thứ nhất] Lúc này, Thầy Giêsu đang ‘đóng vai’ của chính họ. Thầy đóng vai như thế để cho họ một cơ hội đối diện với ‘sự khó chịu’. Sự khó chịu nhiều khi là dịp tốt để người ta nhìn lại những gì đang diễn ra bên trong tâm hồn. Khi nhìn lại mình, họ có thời gian để xem xét lại những gì được cho là đúng, là bình thường. Cái được cho là đúng, là bình thường ở đây chính là não trạng tự hào mình là dân biết Chúa, mình xứng đáng hơn kẻ khác và Chúa chỉ cứu độ những người như mình mà thôi. Nói cách khác, họ đang vướng phải cái sai lầm phổ biến của “suy bụng ta ra bụng Chúa”. Họ nghĩ Chúa cũng nghĩ giống như họ. (khác với Isaiah 55:8) Khi thấy Thầy cũng áp dụng câu nói mà họ vẫn thường nói: “Không nên lấy bánh của con cái mà ném cho lũ chó con.” (Mt 15:26) [lần thứ hai], có lẽ họ đối diện cùng một lúc với hai cảm xúc trái ngược: an toàn và bất ổn. An toàn vì thấy Thầy đang hành xử giống như họ. Bất ổn vì biết Thầy xưa nay luôn vượt trên mọi người trong lãnh vực yêu thương và thậm chí còn dạy họ yêu thương cả kẻ thù. Một trạng thái vừa bình thường vừa bất thường diễn ra bên trong các môn đệ….


Thế rồi thời điểm chín muồi đã đến, cục diện vấn đề được thay đổi quyết liệt 180 độ nhưng xảy ra một cách tự nhiên khi Thầy tuyên bố: “Này bà, lòng tin của bà mạnh thật. Bà muốn sao thì sẽ được vậy.” (Mt 15:28) A, Thầy giống mình nhưng bây giờ Thầy thay đổi rồi. Mình cũng theo Thầy thôi. Bạn mến, Thầy Giêsu giúp họ thay đổi triệt để mà không làm họ thấy khó xử hay mặc cảm. Chuyện chữa lành một cô bé đối với khả năng của Thầy là chuyện nhỏ, chuyện thay đổi cái nhìn và tâm hồn các môn đệ mới là chuyện to. Lúc này, mình đang hình dung ra một cảnh dí dỏm: Thầy khẽ nháy mắt ra dấu bảo đảm với người phụ nữ đau khổ đang muốn nhảy lên vì mừng rỡ.


Cuộc gặp gỡ của người phụ nữ ngoại đạo này với Thầy Giêsu mở ra một tiêu chuẩn đánh giá chất lượng của ơn gọi môn đệ: “đức tin trọn vẹn”, và khẳng định một chân lý của Tin Mừng: “ơn cứu độ dành cho tất cả những ai muốn lãnh nhận”. Có một sự nối kết giữa bài học Thầy Giêsu dạy các môn đệ hôm nay và lối ứng xử của họ sau này khi Phêrô đại diện anh em tông đồ tuyên bố giữa cộng đoàn còn nhiều kỳ thị rằng: “Thưa anh em, Thiên Chúa là Đấng thấu suốt mọi tâm can đã chứng tỏ Người chấp nhận họ [những người ‘ngoại đạo’] khi ban Thánh Thần cho họ cũng như đã ban cho chúng ta. Người không phân biệt chút nào giữa chúng ta với họ, vì đã dùng đức tin để thanh tẩy lòng họ.” (Cvtđ 15:8-9)
Vâng, bạn thân mến, tình yêu Thiên Chúa không biết đến giới hạn. Cha chúng ta muốn ôm tất cả vào lòng và chữa lành vì mọi người đều là con cái yêu dấu của Người. Thầy Giêsu đã tận hiến sự sống cho tất cả không trừ một ai.


Ta cùng nguyện xin cho tầm nhìn và trái tim mình ngày càng mở rộng hơn trong tình yêu, bạn nhé.

Giuse Việt, O.Carm.

Xin xem trong blog cho phần tiếng Anh và Pháp:
English: https://only3minutes.wordpress.com/english/the-gentile/
Francais: https://only3minutes.wordpress.com/french/la-paienne/