Một viễn tượng mới, một trạng thái mới
Còn cũng không nhiều ngày nữa là đến Lễ Chúa Thăng Thiên, bỗng nhiên tôi lại có những suy tư gợi mở, cảm thấy như một nguồn chảy dịu êm tưới mát tâm hồn, khiến tôi viết lên những dòng chữ này. "Thăng Thiên" là từ Hán Việt, "Lên trời" mới thật sự là tiếng Việt. Nói thế thôi, dùng từ nào cũng được, đã quen thì ai cũng hiểu, chỉ hơi ngồ ngộ một chút, chẳng khác nào "Hoa hậu" hay "Bông hậu", hoặc "Báo tường" hay "Báo vách". Có những từ rất Việt nhưng đôi lúc người ta không dùng, chỉ muốn dùng những từ đồng nghĩa, tuy là từ Hán nhưng nó có vẻ sang trọng và đẹp hơn.
Ta hãy lắng nghe âm hưởng của Tin Mừng. Đầu tiên, ta nghe Thánh sử Maccô viết đoạn Tin Mừng ngắn gọn : "Chúa Giêsu ( GS ) được đưa lên trời và ngự bên hữu Thiên Chúa ( TC ). Còn các Tông đồ thì ra đi rao giảng khắp nơi, có Chúa cùng hoạt động với các ông, và dùng những dấu lạ kèm theo mà xác nhận lời các ông rao giảng".( Mc 16,19-20 )_ "Chúa cùng hoạt động với các ông" ở đây là gì ? Có phải là Chúa Thánh Thần không ?
Tin Mừng Luca ghi rõ : "Chúa GS dẫn các ông tới gần Béthania, rồi giơ tay chúc lành cho các ông. Và đang khi chúc lành thì Người rời khỏi các ông và được đem lên trời. Bấy giờ các ông bái lạy Người, rồi trở lại Jeruselem, lòng đầy hoan hỉ, và hằng ở trong Đền Thờ mà chúc tụng TC"( Lc 24,50-53 ).
Và hình như cùng một tác giả, sách Tông đồ Công vụ mô tả : "Bấy giờ những người đang tụ họp ở đó hỏi Chúa GS rằng : Thưa Thầy, có phải bây giờ là lúc Thầy khôi phục vương quốc Israel không ? Người đáp : Anh em không cần biết thời giờ và kỳ hạn Chúa Cha đã toàn quyền sắp đặt, nhưng anh em sẽ nhận được sức mạnh của Thánh Thần khi Người ngự xuống trên anh em. Bấy giờ anh em sẽ là chứng nhân của Thầy tại Jerusalem, trong khắp các miền Giuđê, Samari và cho đến tận cùng trái đất."( Cv 1,6-8 )
"Nói xong, Người được cất lên ngay trước mắt các ông, và có đám mây quyện lấy Người khiến các ông không còn thấy Người nữa. Và đang lúc các ông đang còn đăm đăm nhìn lên trời phía Người đi, thì bỗng có hai người đàn ông mặc áo trắng đứng bên cạnh và nói : Hỡi những người Galilê, sao còn đứng nhìn trời ? Đức GS, Đấng vừa lìa bỏ các ông và được rước lên trời, cũng sẽ ngự đến y như các ông đã thấy Người lên trời "( Cv 1,9-11 ).
Tin Mừng Luca có tất cả 24 chương, ở chương cuối, đoạn cuối nói rõ việc Chúa GS lên trời ( như đã dẫn ở trên ).Tuy nhiên, mới ở chương thứ 9, Thánh sử đã loan báo trước : "Khi đã tới ngày Đức GS được rước lên trời, Người nhất quyết đi lên Jerusalem"( Lc 9,51 ). Đây quả thật là một loan báo quá sớm, nhưng tại sao Chúa lại nhất quyết đi lên Jerusalem ? Chắc chắn rồi, Chúa phải chịu nạn, Ngài lên Jerusalem để chịu nạn - Ngài lên trời không phải là để trốn tránh đau khổ. Muốn lên trời thì phải trải qua đau khổ, đó là con đường mà mỗi cá nhân và toàn thể Giáo Hội phải đón nhận, như chính Chúa phải trải qua Thập giá.
Cùng một nơi, một điều kiện địa lý nhưng đôi khi có những sự việc xảy ra khác nhau. Cũng là núi Cây dầu nhưng vào mùa Chay thứ Năm tuần Thánh, sau khi rời phòng Tiệc ly thì Chúa GS dẫn các Môn đệ theo con đường Béthania để lên núi, tại đây Chúa trải qua cơn hấp hối. Rồi cũng con đường ấy, nhưng Chúa đã gặp gỡ, chia tay các Môn đệ trước khi về trời. Một địa điểm nhưng hai lần gặp mang hai ý nghĩa khác biệt : Lần trước Chúa đến để thực thi Thánh ý Chúa Cha, chịu đau khổ và chịu chết. Lần sau, Chúa đến trong vinh hiển như một Đấng chiến thắng và vinh thăng.
Từ lâu con người vẫn sống trong bí nhiệm khi tìm kiếm TC vì TC vô hình, mắt con người không thấy được. TC vô hình thì Ngài mới bao quát được toàn bộ vũ trụ. Đến khi Ngôi Hai TC làm người, lúc ấy con người mới nhận biết TC bằng xương bằng thịt, Chúa GS nói : "Ai thấy Ta tức đã thấy Cha", "Ta với Cha là một", "Ta ở trong Cha và Cha ở trong Ta" - Lúc này TC không còn là Đấng vô hình nữa. TC từ vô hình trở nên hữu hình. Do đó, việc ngự bên tả hay bên hữu Chúa Cha ( mà Thánh Maccô đề cập ), chẳng qua là một cách diễn đạt để biết được Chúa GS ngang hàng với TC, vì Chúa Cha vô hình đâu còn phân biệt bên phải hay bên trái nữa - Đã vô hình thì bên nào cũng như bên nào, hòa nhập vào một mà thôi - vô hình, trong suốt, tự chen lẫn và hòa trộn vào nhau, hiệp nhất trong nhau. Nếu bằng ngôn ngữ tiếng Anh thì chúng ta biết : Right: Bên phải, All right: Được, That's right: Đúng đấy, Human right: Quyền con người - Do đó, việc Chúa Giêsu ngự bên hữu Chúa Cha cũng có nghĩa là : Dung mạo Chúa Kitô được hiển vinh trong vinh quang TC Cha.
Chúa về trời để lại cho ta những gì ? Huấn lệnh cuối cùng của Ngài là gì ?
Cũng như bài chia sẻ trước tôi đã nói : Ngôi mộ trống để lại cho ta nhiều ký ức. Giờ đây tôi cũng nói được rằng : Chúa sống lại và lên trời cũng để lại cho ta nhiều ký ức.
Chúa về trời để lại cho ta cả một di sản về Tình yêu và ơn Cứu độ. Huấn lệnh cuối cùng của Ngài là : "Các con hãy đi giảng dạy muôn dân, rửa tội cho họ, nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần".
Ai cũng biết : Sau Phục sinh, Chúa hiện ra Ngài không cảm thấy đau đớn thân xác nữa, mặc dù vết thương vẫn còn rướm máu. Chúa đã đưa tay cho các Môn đệ thấy và Ngài bảo Thomas hãy xỏ tay vào cạnh sườn Ngài. Những lần Chúa hiện ra trong một căn phòng đóng kín, quả là một điều kỳ lạ, làm cho các Môn đệ hoảng sợ họ tưởng là ma. Điều này cho thấy quyền năng TC thể hiện, Ngài không còn bị rào cản bởi những phương tiện trần thế, chứng tỏ Chúa mặc lấy thiên tính, tức là Ngài đã thăng thiên, vì cả quyền năng và thân xác thể hiện quyền năng của Đấng Toàn năng.
Chúa GS đã nói điều gì với các Môn đệ trước khi chia tay họ ? Ngài đã nhắc đến cái chết và sự Phục sinh nhằm tha thứ tội lỗi và nhấn mạnh vai trò trách nhiệm của họ sau này. Do đó, chúng ta không lấy làm lạ khi thấy Thiên Thần lên tiếng : "Hỡi những người Galilê, sao các ông còn đứng ngước mắt lên trời ?" - Câu hỏi ấy ngụ ý : Các ông hãy về đi và hãy bắt đầu với sứ vụ mới.
Giây phút Chúa lên trời, Ngài đưa tay chúc lành cho các Môn đệ như một Thượng tế.
Chúa GS về trời sau khi Ngài hoàn tất sứ vụ dưới đất. Bước chân Chúa chỉ mới đi hết xứ Palestina bé nhỏ, còn cả thế giới hoang vu, bao dân tộc gần xa chưa hề nghe rao giảng, Chúa muốn ta làm chứng nhân của Ngài cho đến tận cùng trái đất. Chứng nhân Rao giảng Tin Mừng Phục Sinh chứ không phải chứng nhân kể lại phép lạ của riêng mình.
Thiên Thần bảo chúng ta không được khoanh tay nhìn trời vì còn quá nhiều việc trước mắt cần phải làm, bản thân mỗi người không cần phải được tôn vinh chúc tụng, duy chỉ có Chúa mà thôi. Chúng ta không được khoanh tay nhìn trời nhưng lòng chúng ta phải hướng lên trời, vì mọi sự trong thời gian đều liên quan đến một cùng đích vĩnh cửu. Xây dựng trái đất mà không biết hướng lòng về trời thì sẽ không tìm được một giải pháp tối ưu. Chúng ta cần sức mạnh trời cao để giải quyết những vấn đề phức tạp địa giới.
Chúa về trời cũng là lúc các Tông đồ phải ra đi, các Ngài phải ra đi để tuyên xưng niềm tin, "nhân danh Người mà rao giảng cho muôn dân" đến tận cùng trái đất và đến tận thế.
Chúa về trời cũng là lúc các Tông đồ phải xuống núi, không cần phải ẩn mình nữa mà hãy đi xây dựng một thế giới đầy tình yêu thương và huynh đệ, công bằng và văn minh.
Chúa về trời, nhưng Người vẫn hiện diện rất sống động giữa nhân loại. Muốn rao giảng Chúa Kitô cho thế giới, trước hết chúng ta đưa Người vào chính cuộc sống của mình, sau đó, lời rao giảng về Người mới có giá trị, có sức thu hút và chinh phục các tâm hồn. Muốn trở nên "tay đánh lưới người" là phải làm như vậy.
Sau Chúa GS về trời là thời gian của Giáo hội. Cộng đoàn Giáo Hội tiếp nối sứ mệnh loan truyền Tin Mừng của Chúa GS như giai đoạn cuối cùng trong lịch sử Cứu độ. Nếu Kinh Thánh Cựu ước tập trung lịch sử Cứu độ vào Dân riêng và vào lời hứa của TC, thì Kinh Thánh Tân ước tập trung lịch sử Cứu độ vào Chúa GS như thời điểm hoàn thiện lời TC đã hứa với dân Israel xưa kia. Lời TC thực hiện trong cộng đoàn Giáo Hội giờ đây được tiếp tục hoàn thiện và ơn Cứu độ được mọi thành phần Gíao Hội tiếp tục loan truyền cho mọi dân tộc khác.
Trong một ý nghĩa nào đó, biến cố Chúa lên trời cần thiết cho việc khai mạc sứ mệnh của Giáo Hội. Chúa GS Phục sinh lên trời không có nghĩa là Ngài từ biệt, nhưng Ngài hiện diện trong thế giới này như một sự bao trùm chiếu rọi chiến thắng tỏa sáng quyền uy của Chúa Cha. Nước TC thực tại cuộc sống siêu việt vĩnh cửu, vẹn toàn mai sau tỏ hiện dần trong Giáo Hội. Chúa lên trời tỏ lộ thiên tính và quyền năng vượt quá mọi giới hạn của thời gian và không gian.
Điều cốt lõi của biến cố Chúa về trời không phải là chuyện Chúa đã bay lên thoát khỏi sức hút của trái đất, mà là mầu nhiệm Ngài được Chúa Cha nâng lên từ cõi chết và đưa vào chung hưởng vinh quang và hạnh phúc bất tận.
Trong nỗ lực, Giáo Hội làm chứng cho Chúa GS và rao truyền Tin Mừng của Chúa GS. Thánh sử Luca đã thật khéo léo khi nối liền thời gian hoạt động của Giáo Hội với ngày hôm nay của Chúa GS và giải thích nó như là thời gian của ơn thánh Cứu độ. Biến cố Chúa GS lên trời ghi trong Tông đồ Công vụ và sách Phúc âm phải được hiểu dưới ánh sáng của lịch sử Cứu độ : Mầu nhiệm lên trời giải thích tại sao có Giáo Hội. Giáo Hội hiện diện giữa lòng xã hội và loan báo Tin Mừng Cứu độ cho mọi người. Qua sách Tông đồ Công vụ và Phúc âm, Thánh Luca muốn chứng minh cho chúng ta thấy chương trình TC đối với loài người và thế giới đã được Chúa GS thực hiện hoàn tất, giờ đây được tỏ hiện từng bước và kéo dài trong cuộc sống Giáo Hội.
Trong trình thuật của Luca còn cho thấy : Đang khi chúc lành thì Chúa GS rời khỏi các ông, lên trời. Bấy giờ các ông bái lạy Người rồi trở lại Jerusalem, và ở trong Đền Thờ mà chúc tụng TC ( x Lc 24,51-52 ) - Hình ảnh này nói lên được sự khó khăn ban đầu của Giáo Hội sơ khai nên Giáo Hội phải chuyên chăm cầu nguyện. Sứ mệnh càng lớn lao, Giáo Hội càng phải sống chiều kích chiêm niệm và kết hợp mật thiết với Chúa nhiều hơn. Đây cũng là lý do giải thích tại sao trước khi về trời, Chúa GS đã dạy dỗ các Môn đệ nhiều điều để giúp họ đạt được sứ mệnh truyền giáo, và từ nay họ sẽ gánh lấy trách nhiệm thay Ngài. Lời các Thiên Thần nhắc nhở các ông biết sứ mệnh rao truyền Lời Chúa không cho phép các vị đứng nhìn trời, nhìn đất mơ mộng nuối tiếc hay chỉ lo lắng cho các dịch vụ phụng tự quanh quẩn trong bốn bức tường, mà phải xuống núi, nhập thể, đem Chúa vào đời loan truyền ơn Cứu độ và hoạt động thăng tiến con người toàn diện như Chúa GS đã làm xưa kia.
Ngày nay, vẫn còn một số người không tin việc Chúa lên trời.Tại sao vậy ? Những ảo thuật gia cỡ như Dynamo, Troy, Criss Angel, David Copperfield mà còn bay lên trời được, tại sao không tin Chúa GS lên trời. Chúa GS vừa là người thật, vừa là TC thật, việc Chúa lên trời đâu có gì là khó, tại sao con người vẫn không tin, vẫn cho đó là chuyện thần thoại hóa ? Những ảo thuật gia nêu trên đã bay lên trời được thật sự, chứ không phải là một xảo thuật. Họ bay lên trời, họ nhấc bỗng người lên trước mặt người ta như Chúa GS lên trời trước mặt các Môn đệ. Họ là những ảo thuật gia thiên phú, họ bay lên không trung được, nhưng họ không thể về trời được, họ cũng chỉ trở về địa giới, về với cuộc đời trần thế này mà thôi. Cuộc sống đời sau họ cũng phải chấp nhận sự phán xét của Thiên Chúa. "Không ai lên trời được, ngoài người đã từ trời xuống"( Jn 3,13 ).
Chúa GS về trời là Ngài biến đổi sang một trạng thái mới, đồng thời cũng là một viễn tượng mới cho nhân loại mai sau.
Không phải Chúa lên trời để bỏ chúng ta mà Ngài bước sang một sự hiện diện mới với chúng ta trong Chúa Thánh Thần.
JB.SĨ TRỌNG.
