Mùa Vọng - Tiếng vọng từ vị Thánh Tiền Hô
1. Dọn lòng :
Gioan Tiền Hô mặc y phục của một Tiên tri ( Xachari 13,4 ). Thế nhưng ông còn hơn một vị Tiên tri nữa ( Mt 11,9b ). Ngày nay Giáo Hội gọi ông là vị Ngôn sứ cuối cùng của thời Cựu ước. Ông được gọi là Tiên tri Ê-li tái thế như hy vọng của người Do Thái xưa kia ( Mt 11,14 v Mt 17,10-13 ). Ông giảng cùng một sứ điệp cho cùng một đối tượng, cùng cử tọa như của Chúa Giêsu ( GS ). Gioan kêu gọi người nghe của ông ăn năn quay lại nếp sống đúng với giao ước đã lập với Thiên Chúa ( TC ), vì Nước của Ngài đã đến trong thân vị của Chúa GS. Nước TC hiện diện trong hiện tại trước mắt họ và sẽ thể hiện hoàn tất trong tương lai. Sách Giáo lý dành cho người Dự tòng thuộc GP Xuân Lộc, viết rằng : Nước TC hiện diện ở trần gian qua sự hiện diện của Chúa GS. Điều này phải giải thích, người mới theo đạo mới hiểu được.
Trong ngày phán xét của TC, một người được sinh ra từ dòng dõi Apraham theo xác thịt, hay đã chịu phép rửa của Gioan, sẽ không ích lợi gì nếu người đó không ăn năn và có đời sống xứng đáng với sự ăn năn.
Gioan đã dọn đường cho sứ vụ của Chúa GS. Chính bối cảnh giảng dạy của ông cho chúng ta thấy rõ hơn sự nổi bật việc giảng dạy của Chúa GS. Nếu Gioan chỉ thấy có sự công bình thánh khiết và đoán phạt của TC, thì Chúa GS dạy dỗ đầy đủ hơn về một TC giàu lòng thương xót và đầy ân sủng.
Gioan Baotixita không phải loại diễn giả chúng ta thích nghe trong mùa Giáng Sinh. Ông là người nói thẳng, nói mạnh, rất mạnh và không hề nương tay. Ông gọi người nghe ông là "dòng dõi loài rắn độc" ( Mt 3,7b; Lc 3,7b ). Họ phải ăn năn, phải sống xứng đáng với sự ăn năn. Không ăn năn thì lưỡi rìu đoán phạt của TC sẽ chặt sạch, quăng vào lửa ( Mt 3,10; Lc 3,9 ). Sứ điệp của Gioan cũng kêu gọi mỗi chúng ta ngày nay dọn lòng bằng cách ăn năn tội lỗi, sửa lại những lỗi lầm để được Chúa thăm viếng trong mùa Giáng Sinh, và quan trọng hơn nữa là chuẩn bị đời sống để đón tiếp Chúa trong ngày tái lâm.
Mùa vọng, âm vang tiếng vọng từ vị Thánh Tiền Hô nhắc nhở chúng ta dọn lòng đón chờ Đấng Cứu Thế.
2. Mong đợi :
Đọc Tin Mừng Matthêu chương 24 và 25 xoay quanh vấn đề những ngày cuối cùng của thế giới và sự trở lại của Chúa GS. Riêng phân đoạn Kinh Thánh Mt 24,37-44 : Chính yếu dạy về sự tỉnh thức. Vì không biết trước ngày và giờ nên sẽ có người cảm thấy bất ngờ, như trong thời của Nô-ê. Sẽ có hai nhóm : Nhóm chuẩn bị tiếp Chúa và nhóm không chuẩn bị tiếp Chúa. Nhóm không chuẩn bị tiếp Chúa, thay vì tỉnh thức thì họ vẫn tỉnh rụi, có khi rơi vào tình trạng ngủ mê nữa là đằng khác. Câu 40,41 nói đến những sinh hoạt thông thường của cuộc sống hằng ngày. Bên ngoài nhiều người có vẻ rất giống nhau trong sinh hoạt nhưng có người chuẩn bị, có người không. Cách chuẩn bị không phải là tính ngày tháng Chúa sẽ trở lại mà là tỉnh thức, vì có ai biết ngày giờ nào Chúa đến đâu mà tính ( x Mt 24,36 v 24,42 ).
Ở đây chúng ta học thấy rằng ý thức của mỗi người vô cùng quan trọng. Cùng một sinh hoạt mà đối với người này có thể chỉ là tiếp tục con đường lạc lầm, nhưng đối với người khác có thể là một nếp sống hướng về TC. Cuộc sống mỗi ngày có thể là chuỗi thời gian vô nghĩa mà cũng có thể là khung nhạc cho giai điệu vĩnh cửu.
Chúa GS cảnh cáo về thái độ "ăn uống, cưới gã" như thường cho đến ngày Nô-ê vào tàu ( Mt 24,37-39 ). Ngài không lên án chính việc ăn uống cưới gã, nhưng cảnh cáo thái độ vô tâm, không muốn thấy sự mỏng manh của đời người và ý nghĩa đích thực của cuộc sống, không muốn nghe nói về sự thật sẽ được phơi bày trong ánh sáng của Vị Thẩm Phán Tối Cao của nhân loại.
Tỉnh thức không phải là thái độ cuống cuồng tính ngày tháng Chúa tái lâm. Tỉnh thức cũng không phải là thái độ căng thẳng chờ đợi mà không làm gì cả. Matthêu 24,43-51 cho thấy tỉnh thức là thái độ của người đầy tớ trung tín, khôn ngoan cai quản công việc nhà, chu cấp đầy đủ cho người khác trong phần nhiệm mình được giao phó. Người đó có thể nấu ăn, dọn dẹp hay ngủ nghỉ, ngay cả giải trí, mà vẫn sẵn lòng mong ước và vui mừng đón chủ về bất cứ lúc nào. Người đầy tớ này làm mọi việc vì cớ chủ mình. Thái độ này khác với thái độ lạm quyền, làm mọi sự theo ý riêng, chọn ảnh hưởng riêng, chìm đắm trong lạc thú sai lầm, như người đầy tớ nghĩ thầm : "chủ ta đến chậm, bèn đánh đập hành hạ kẻ cùng làm việc với mình, và ăn uống chè chén với phường say rượu" ( Mt 24,49 ).
Chúng ta sẽ mua sắm gì trong mùa Giáng Sinh ? Cùng bước vào thương xá, đâu là thái độ đua đòi thiển cận; đâu là thái độ tỉnh thức, trách nhiệm ? Sự tỉnh thức có thể được thể hiện qua những chi tiết, những hành động, những việc làm nhỏ bé để cấu thành thái độ của cuộc sống.
Khi Gioan Baotixita xuất hiện, ông đã khơi dậy sự hiếu kỳ của nhiều người. Lối sống không biết sợ hãi và từ bỏ mình đi, khiến cho ông khác hẳn với những người đương thời. Trong một thời kỳ mà người ta chán ngấy loại tôn giáo nặng về hình thức và luật pháp, sự xuất hiện của ông đã mang lại một luồng sinh khí mới. Vì thế không lạ gì khi có nhiều người đã đến với ông, đến với ông như thế cũng phản ánh được nỗi lòng mong đợi về một Đấng Cứu thế để cách tân lề luật tôn giáo, cách tân cái đạo mà họ đã giữ theo truyền thống quá nặng nề.
3. Đón Đấng Cứu Thế :
Gioan Baotixita đi tù, cả Matthêu và Luca ghi lại lời của ông sai Môn đệ đến hỏi Đức GS : "Thầy có phải là Đấng phải đến, hay chúng tôi còn phải đợi một Đấng nào khác chăng ?" ( Mt 11,3 ; Lc 7,19 v 20 ). Thời ấy, Gioan mà còn nghi ngờ vậy huống chi chúng ta ngày nay. Chính vì thế ta cũng đừng trách gì có người chuyên nghiên cứu lịch sử thế giới nhưng họ vẫn chưa tin rằng Đức GS hiện diện trong lịch sử và Ngài chính là TC sai đến để cứu chuộc nhân loại. Thật đáng tiếc, nếu họ chỉ thấy lịch sử mà không thấy ơn cứu độ ! Hiểu biết về lịch sử mà không thấy giá trị đời sau ! Hãy cầu nguyện cách riêng cho họ.
Gioan Baotixita không thấy sự phán xét nặng nề mà ông đã từng giảng, xảy ra như ông mong đợi ( Mt 3,11-12 ); sự quan tâm của Chúa GS đối với những thành phần cùng khốn và thấp kém trong xã hội, khiến cho Ngài không có một hình ảnh oai phong như Gioan đã tưởng. Chúa GS đã gián tiếp trả lời thắc mắc của ông bằng cách đề cập đến lời nói và việc làm của Ngài, như là bằng chứng cho thấy Ngài là Đấng Méssia đã hứa - Chúa GS nói rằng : đó là "những điều mắt thấy tai nghe" ( Mt 11,5-6 ; Lc 7,22-23 ). Đấng Cứu thế đấy mà, ta đợi chờ ngày Ngài Giáng Sinh. Vẫn có người chứng kiến những phép lạ, nhưng có thể nghi ngờ hay phủ nhận, vì họ không hiểu được ý nghĩa của những phép lạ này ( x Mt 12,9-12 v 22-24 ).
Trước những nghi ngờ của Gioan, Chúa GS đã không gởi cho ông những giấy tờ thị thực để chứng minh địa vị của Ngài. Chúa đã nhắn lại cho Gioan điều Gioan cần nhất : Một tia hy vọng. Vâng, chính những kết quả tỏ lộ yêu thương và quyền năng của Chúa đã nói lên được cốt tủy sứ mạng Đấng Méssia đích thực.
Câu hỏi từ khám tù của Gioan, một sứ giả dọn đường và giới thiệu Chúa GS cho dân chúng, hẳn làm chúng ta suy nghĩ sâu hơn về chỗ nương dựa thật sự của cuộc đời. Nhiều người hẳn cảm thấy gần Gioan, thích ông hơn khi nghe ông chia sẻ những nghi ngờ, những thắc mắc họ vẫn thường có trong cuộc đời. Nhiều lúc chúng ta không hiểu được chương trình của TC, những khúc mắc trong đời sống, và lắm khi chúng ta nghi ngờ Chúa, Đấng mà chúng ta từng tuyên xưng, từng làm chứng, từng rao giảng. Tuy nhiên, chúng ta cần yên lặng nhìn lại việc Chúa đã làm trên đời sống chúng ta cũng như qua bao nhiêu người khác. Nhiều cuộc đời đã được biến đổi, tìm thấy niềm vui và sức sống. Cách Chúa trả lời cho Gioan cũng là cách Chúa trả lời cho chúng ta trong những thắc mắc nghi ngờ mà chúng ta thường có trong cuộc sống gian trần.
4. Cầu nguyện :
Lạy Chúa GS, xin Chúa cho con biết dọn lòng để kinh nghiệm được sự hiện diện của Chúa trong cuộc đời.
Lạy Chúa, trong mùa Giáng Sinh xin Chúa cho con biết sống khôn ngoan giữa cuộc sống đầy cám dỗ và dạy con biết tỉnh thức để chuẩn bị cho ngày Chúa đến.
Xin Chúa giúp con càng ngày càng lớn lên trong sự hiểu biết về Chúa để không ngã lòng hay nghi ngờ khi đối diện với thử thách. Amen !
JB.SĨ TRỌNG.
