Thằng Bờm xưa và “Thằng Bờm” hiện đại
Bờm xưa và “ Bờm” hiện đại
Các bạn đọc lại bài ca dao dân gian này cho vui nhé:
Thằng Bờm có cái quạt mo
Phú ông xin đổi ba bò chín trâu.
Bờm rằng : Bờm chẳng lấy trâu,
Phú ông xin đổi ao sâu cá mè.
Bờm rằng : Bờm chằng lấy mè,
Phú ông xin đổi ba bè gỗ lim.
Bờm rằng : Bờm chẳng lấy lim,
Phú ông xin đổi con chim đồi mồi
Bờm rằng : Bờm chẳng lấy mồi,
Phú ông xin đổi hòn xôi: Bờm cười
Cái thằng Bờm trên sao mà ngu vậy nhỉ! Trên đời này chắc hẳn chẳng ai ngu như thằng Bờm này hết! Thực tế mà nói cái quạt mo xấu xí không đáng giá trị gì mà, nhặt từ cái bẹ cau già người ta vất đi hoặc để làm củi thổi cho đỡ vãi vườn. Thế mà phú ông đòi đổi lấy ba bò chín trâu, Bờm chẳng lấy trâu, không đổi đâu, tiếc vậy trời, dốt đặc vậy Bờm! Tiếp đến phú ông xin đổi ao sâu cá mè, Bờm chẳng lấy mè, không đổi luôn sao mà quá ngu! Phú ông xin đổi ba bè gỗ lim, đôi chim đồi, Bờm không lấy lim cũng chẳng lấy mồi…Cái mo cau kia đổi lấy cả một gia tài khổng lồ mà cả đời Bờm làm nụng mọi xương cũng không bao giờ có.Trời ơi ngu quá, ngu không còn chỗ nói…
Cứ tưởng thằng Bờm chỉ có ngày xưa khi trình độ dân trí thấp, hay chỉ có câu ca dao tục ngữ thôi. Ấy thế mà thời hiện đại văn minh bây giờ vẫn còn.
Sinh ra trong một gia đình khá giả, chưa bao giờ anh biết đói là gì, rét là gì, anh ăn ngon mặc đẹp, anh được bố mẹ thương yêu, bạn bè quý mến, ở lớp học anh học rất giỏi và chăm chỉ, thầy cô coi anh như con trai mình vậy. Không chỉ là các bạn nữ mà cả các bạn nam cũng luôn thần tượng anh. Anh luôn là số một trong danh sách học bổng và học sinh trong danh hiệu: con ngoan trò giỏi. Một tương lai tươi sáng đang đón chờ anh. Bước vào đại học kinh tế với chuyên ngành quản trị, anh hòa đồng với bạn bè, và biết bao cô nàng thầm thương trộm nhớ đến anh- một người năng động, tự tin trước đám đông, hát hay, học giỏi ,đẹp trai và tư tách. Cả trường đại học đuề biết đến anh một con người đa tài. Tuy anh chưa ra trường nhưng các công ty đã đến xin nhận anh về làm. Anh đúng là con người lý tưởng.
Ấy vậy mà đùng một cái, hết năm tư anh xin gia đình đi tu. Trời tin sao nổi! Người ta thất tình rồi đi tu, hay sống cuộc sống cực khổ đã đành, hay có cú sốc mạnh nào đó… Cuộc sống của anh là biết bao con người đang mơ ước. anh có bị làm sao không vậy??? Thật thần kinh có vấn đề, khùng, gia đình phản đối, bạn bè nói anh thật điên rồ, điên không còn chỗ nào để nói… “thằng Bờm”!
Quay lại truyện “ thằng Bờm”, khi phú ông xin đổi hòn xôi thì Bờm “cười”. Bờm cười thì Bờm đã nhận lời đổi quạt mo lấy hòn xôi của phú ông đúng không nào. Thằng bờm này đúng là chỉ ham ăn thôi.
Nhưng chưa đâu bạn ơi, kết luận vậy là tội Bờm lắm, Bờm cười chưa hẳn bờm đã đồng ý. Cái cười ở đây là cái cười thật thâm thúy. Bờm ngu dốt hay chính phú ông ngu đôt thì ta phải xem lại. Theo tập tục phong kiến người Việt ăn trầu là một nét đẹp, càng là các phú hào thì ăn trầu để thể hiện vẻ đẹp và giàu sang, mà cây cau là tượng trưng cho cột chống trời, nhà nào mà trồng nhiều sẽ ăn nên làm ra nhiều của cải. Nên nhà phú ông đâu thiếu cây cau, đâu thiếu bẹ cau để làm quạt mo. Tại sao phú ông lại không những muốn mà còn “xin đổi” quạt mo lấy gia tài quý giá mà ông có. Tại sao phú ông lại muốn đổi quạt mo của Bờm? Hay rốt cuộc phú ông muốn đổi gì ở đây?
Bờm có gì ở đây, Bờm nghèo khó,chỉ là một dân quèn , có đói ăn đói, có no ăn no, ngày nào biết ngày đó , Bờm có sự hồn nhiên, ung dung tự tại, cuộc sống vui vẻ, mặc kệ đời bon chen, mưu toan đánh chém. Ngược lại phú ông thì sao? Cuộc sống giàu có, cơm bê nước rót, tham danh hám lợi, bóc lột của cải của nông dân, sống trên nhung lụa mà bất an,long tham vô đáy…Các bạn đã đọc câu ca dao này :
“Ăn thịt bò lo ngay ngáy - Ăn mắm cáy ngáy o o”
Và chính cái phú ông cần là sự hạnh phúc mà nơi Bờm có!
Vậy anh có gì giống thằng Bờm ?
Xuất thân trong một gia đình Công Giáo anh yêu cha mẹ, anh chị em trong nhà, bạn bè ,mọi người xung quanh…và anh yêu chính Giê-su. Cuối năm tư sau một buổi tham dự thánh lễ chiều thứ năm, anh đã nghiệm ra một điều là chính Thiên Chúa đã cho anh tất cả, cho anh thành công và hạnh phúc. Nếu anh giữ cái thành công và hạnh phúc của mình làm của riêng thì đâu còn ý nghĩa gì. Anh từ bỏ thành công và hạnh phúc mà mình đang có để dấn thân đi phục vụ tha nhân. Anh từ bỏ danh lợi để làm một thầy tu rất ít người biết đến. Anh làm những công việc bình dị không nhạc , không lời. Anh âm thầm trong lòng nay chết cho tha nhân một ít, mai một ít. Cuộc sống tu trì đầy trông gai và thử thách, những mũi gai đâm làm tay chân anh chảy máu…Và anh biết rằng những vất vả và khổ cực mà mình làm sẽ đem lại hạnh phúc và thành công cho biết bao nhiêu người khác đó là được chính Chúa. Nếu như khi trước anh giữ thành công và hạnh phúc đó một mình thì nói chỉ là con số một nhưng anh đã nhân thành công và hạnh phúc đó cho biết bao nhiêu người. Và thành công và hạnh phúc mà anh nhận được khi này là Giêsu.
Giêsu-đỉnh cao thành công và hạnh phúc đích thực!
Phù Vân
(dựa trên bài chia sẻ của LM. Giuse Nguyễn Đại Việt)
