Tin - đồn - nghi - mất - tin
Tin
Là tin tức, là lòng tin là đủ thứ cái mà người ta có thể tin được. Vậy tất sẽ có người đưa tin và người nghe tin. Một người đưa tin chân thật, trung thành với những gì mình biết được là điều tốt nhất. Nhưng nếu vì về một lợi ích nào đó thì thật đáng xấu hổ. Nó như chuyện kể một đài truyền hình quốc gia nọ cắt xén lời nói một Tổng Giám Mục, khiến những lời thiết tha yêu nước thành phản quốc. Cũng có trường hợp lại tổng hợp từ nhiều sự kiện khác nhau, có liên quan đến nhau thành một bản tin đầy nguy hiểm cho người nghe. Có lần ngừời bạn kia đưa cho tôi một tin tổng hợp như sau :
_Tháng 10.1988, trong một cuộc họp báo tại London tòa thánh Vatican tuyên bố tấm vải liệm là một vật giả mạo, được ngụy tạo trong thời trung cổ vào khoảng các năm từ 1260 đến 1390.
_ Tòa Thánh Vatican chính thức bãi bỏ ngày lễ kính thánh tích hằng năm vào ngày 4 tháng 5 do Giáo Hoàng Julius II lập ra từ 1506.
_Và ngày 4.5.1999, tòa thánh ra lệnh đóng cửa nhà thờ Turin .
Kết luận là tấm Khăn Liệm Thánh thành Turin là giả mạo và ơn bất khả ngộ của Đức Thánh Cha là điều không thật. Người biết sự thật thì không sao, người kém thông tin thì lại tin là thật và thế lại tiếp tục loan tin, đó là...
...đồn
Một đồn mười, mười đồn trăm; một tin tức đã được đồn thì lại có tam sao thất bản. Nhưng nó không thể hiện được là người nghe tin khi kể lại thì thêu dệt thêm tin tức, mà thực ra nó là do khi kể lại thì người nghe tin đồng thời trình bày thêm quan điểm của riêng mình. Cái gì càng to lớn, càng động trời lại càng lan xa, càng thoả mãn sự hiếu kỳ của người nghe. Khổ ở chỗ là người sau không biết lại càng thêu dệt cho ra ly kỳ.
Thế là sự thật tin tức lại chả thấy đâu, chỉ thấy những cái không mấy là thật qua những lời đồn. Ừ thì "tam nhân thành hổ", cái toà thành đó lại nên sừng sững khó mà phá đổ thay. Nó to lớn, nó áng ngữ tầm nhìn nên phía sau nó là gì, sự thật là sao chẳng còn ai rõ nữa. Vậy nên lại phải đoán mò, rồi lại suy tư, cứ luẩn quẩn vòng quanh như thế, mà sinh ra...
...nghi
Trong lòng đã có câu hỏi, như là tảng đá áng ngữ, ai lại chẳng muốn cất nó đi cho nhẹ lòng. Muốn cất đi thì phải tìm cách trả lời, lại cố công mà tìm cứ như người dò đường trong bóng tối. Khổ thân lắm, nghi rồi thì có tin ai đâu, người ta nói thật đã chắc gì mà hết hoài nghi được, đá tảng lớn quá cơ mà. Anh nghi tôi, rồi tôi lại nghi anh, lòng người cứ thế thì lấy gì mà không mệt mỏi. Bảo sao ông Dale Carnegie chả bảo "Quẳng gánh lo đi mà vui sống". Nói thì dễ mà làm đâu có dễ, cứ cái cách nghi qua nghi lại nên...
...mất
Chả mất đâu xa, chẳng phải là mất lòng tin đầu tiên đó sao ? Đã chẳng tin được thì lấy gì mà dám hy vọng vào ngày mai, hy vọng vào một ai đó. Ồ thì không có hy vọng sẽ mất luôn cả niềm vui. Sống mà suốt ngày chỉ còn đa nghi, mệt mỏi, u buồn thì thật : chết có mà sướng hơn. Vậy thì phải sao đây, chẳng lẽ bỏ yên cho con tạo vần xoay ? Chỉ có một cách thôi, tìm và quay trở lại từ đầu...
...tin
Không tìm thì sao thấy ? Không gõ sao được mở cho ? Đi tìm mới thấy tin tức kia có những cái xảo trá điêu ngoa : năm 1988 ở London là 3 phòng thí nghiệm của các trường đại học Oxford, Tucson, Zurich họp công bố báo cáo thí nghiệm bằng phương pháp đồng vị phóng xạ cacbon C14. Nhưng Toà Thánh chỉ công nhận là kết quả thí nghiệm của họ đã hoàn thành và kết quả các phòng thí nghiệm đưa ra ra Khăn Liệm Thánh trong khoảng năm 1260 đến 1390, nhưng kết quả thí nghiệm đúng hay sai và Khăn Liệm Thánh là thật hay giả thì Toà Thánh không bình luận. Các kết quả thí nghiệm sau đó lại tiếp tục chứng minh :"Kết quả kiểm tra phóng xạ bị thẩm vấn ngay sau đó, dựa trên cơ sở rằng đám cháy tại Chambéry có thể gây ra đủ bức xạ của vải để bù đắp lượng carbon phóng xạ đã mất đúng và nhiều khoảng 1100 năm. Lý thuyết lập luận rằng sự hiện diện của cả vi khuẩn và nấm trên tấm vải liệm có thể đã tạo ra một sự không chính xác bổ sung trong quá trình phóng thích đồng vị phóng xạ carbon C14 (dịch thoát ý-người viết) - The radiocarbon test however were questioned subsequently on the basis that the fire at Chambéry may have caused sufficient irradiation of the cloth to offset the correct radiocarbon dating by as many as 1100 years. Further theories argued that the present of both bacteria and fungus on the Shroud may have created additional inaccuracies in the carbon dating process" (Encyclopedia Of Catholic Devotions And Practices-2003- Our Sunday Visitor Publishing Division, ISBN : 0-87973-910-X, trang 529-534).
Đó chỉ là chiêu đầu : "bóp méo tin", chiêu sau của những kẻ tư lợi lại còn ghê hơn nữa : "bịp người không biết". Lấy cái không có mà bịp là chuyện thường, lấy cái có mà bịp mới là hay. Lễ kính thánh tích Khăn Liệm Thánh được Đức Giáo Hoàng Julius 2 lập năm 1506 thật, nhưng lại không lập cho rộng rãi toàn Hội Thánh. Lễ này chỉ giới hạn cho Nhà Thờ Chambéry khi đó đang lưu giữ thánh tích. Đến sau đó Đức Gregory 13 chỉ mở rộng đến những nơi thuộc địa giới của dòng họ Savoy, cả bên này lẫn bên kia dãy Alps. Thế nên ngày nay tìm ở nhiều nơi trên thế giới như Việt Nam lại chẳng thấy lễ này trong niên lịch Phụng Vụ, cứ thế mà bảo bãi bỏ thì lắm người cứ đổ ra mà tin thật.
Để mưu đồ tư lợi thì thật chẳng có gì mà người xấu chẳng làm, ấy nên "nói điều không thật" là chuyện bình thường. Không phải đó sao ? Ngày 4-5-1999 làm gì có chuyện nhà thờ Turin đóng cửa. Ừ thì cho là có đính chính ngày đó phải là 4-5-1990 đi nữa, sai một con số do lỗi morse thôi mà, thì cũng là chẳng thật. Ngày 4-5-1990, khi Thánh Lễ Kính Khăn Liệm Thánh tại Nhà Nguyện Hoàng Gia (Cappella della Sindone) cử hành vừa dứt, một kiệt tác của kiến trúc sư Guarino Guarini thế kỉ 17, một tảng đá trên mái vòm rơi xuống từ độ cao hơn 30 mét (98 feet). Ngay sau sự cố này, thẩm quyền Hội Thánh ra lệnh đóng cửa phần Nhà Nguyện để có biện pháp sửa chữa và trùng tu.
Ôi trong đời này cái vòng quanh co "tin - đồn - nghi - mất - tin" quấn quanh ta mãi. Đôi khi chỉ là ách giữa đàng nhưng lại vác lên vai rồi khổ công đi tìm lời giải cho nó. Thôi thì nhẹ nhàng tung tăng bước với một tâm bình an mà suy nghĩ những lẽ thiệt hơn, sai đúng trong từng tin nghe được, nghe rồi chớ đồn để chẳng ai nghi mà mất đi nhiều thứ trong đời !
Dom.NTP, đặc ân Portiuncula 2013
